افتخارات عظیم و باشکوه تاریخ تمدن و فرهنگ ایران زمین، بیانگر وجود مراکز دانش در انواع علوم بوده است. مراکز برجسته علمی همچون دانشگاه جندی شاپور در استان خوزستان که در سال پانصد و سی میلادی تأسیس یافت دلیلی براین مدعاست. پس از پیروزی ایرانیان بر امپراطور روم، یکی از پادشاهان ساسانی (شاپوراول) دستور بنای شهر جندی شاپور را در 18 کیلومتری جنوب غرب دزفول صادر کرد. وی بر این شهر نام بهاندیو یعنی بهتر از انطاکیه (پایتخت روم شرقی) را نهاد. سپس در این شهر دانشگاهی به همین نام تأسیس گردید. در آن ایام علوم مختلفی ازجمله پزشکی، فلسفه، الهیات، ریاضیات، موسیقی، کشور داری و کشاورزی دراین دانشگاه تدریس می شد. بر این اساس گفته می شود که دانشکده ی پزشکی دانشگاه جندی شاپور به عنوان یکی از قدیمیترین دانشکده های پزشکی جهان مطرح بوده است و دانشمندان زیادی از ملیتهای ایرانی و هندی درآن تدریس میکرده اند و توسط آنان چندین کتاب پزشکی به زبان پهلوی ترجمه گردیده است.
پس از آن دوره ی چشمگیر، حيات دوباره دانشگاه از سال 1334 هجري شمسي با ايجاد دانشكده كشاورزي و پذيرش 40 دانشجو در دوره جديد آغاز شد. سپس در سال 1335 مقدمات ايجاد دانشكده پزشكي فراهم آمد و به تدريج ساير دانشكده ها فعال شدند. تا قبل از پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي در سال 1357 اين دانشگاه نزديك به 4 هزار دانشجوي مشغول به تحصيل در 40 رشته تحصيلي در مقطع ليسانس و 17 رشته تحصيلي در مقطع فوق ليسانس داشته است. پس از انقلاب و در دوران جنگ تحميلي اين دانشگاه يكي از پايگاههاي اصلي رزمندگان اسلام در دفاع مقدس به شمار ميرفت و مقر اصلي شهيد دكتر چمران بود. پس از به شهادت رسيدن اين سردار بزرگ و به پاس بزرگداشت نام و خاطره آن مرد، نام دانشگاه جندي شاپور به دانشگاه شهيد چمران اهواز تغيير يافت.
در حال حاضر دانشگاه شهيد چمران داراي 13 دانشكده با 53 گروه آموزشي شامل 22 گروه علوم انساني، 7 گروه علوم پايه، 7 گروه فني و مهندسي، 13 گروه علوم كشاورزي و دامپزشكي و 2 گروه هنر مي باشد. اين گروهها مجموعاً شامل 3 رشته در مقطع کاردانی، 56 رشته در مقطع کارشناسی، 107 رشته در مقطع کارشناسی ارشد، 59 رشته در مقطع دكتري تخصصي و يك رشته در مقطع دكتري حرفه اي هستند. بيش از 500 نفر عضو هيات علمي در دانشگاه مشغول آموزش و پژوهش هستند كه حدود 80 درصد از آنها داراي رتبه استادياري و بالاتر مي باشند. همچنین بيش از 16 هزار دانشجو از مقطع کاردانی تا دکتری تخصصی در این دانشگاه مشغول تحصیل اند که از این تعداد 4000 دانشجوی تحصيلات تكميلي هستند. از سال 1391 واحد پردیس دانشگاهی راه اندازی گردیده و در حال حاضر بیش از 400 نفر دانشجوی تحصیلات تکمیلی نیز در این واحد مشغول به تحصیل هستند. شایان ذکر است که در حال حاضر دانشگاه شهيد چمران اهواز با در اختیار داشتن فضای آموزشی بسيار وسيع و مناسب يکی از چهار دانشگاه بزرگ کشور و بزرگترين دانشگاه در جنوب غرب کشورمان به شمار آمده و در زمره دانشگاه های جامع کشور قرار دارد.
